Америка Құрама Штаттарының Денсаулық сақтау министрі Роберт Ф. Кеннеди кіші кезекті сейсенбіде елдің азық-түлік өнімдерінен мұнай негізіндегі жасанды азық-түлік бояғыштарын толықтай тыйым салу туралы мәлімдеме жасамақ. Бұл қадам оның «Американы қайтадан сауықтыру» жоспарының маңызды бөлігі ретінде қарастырылуда. Бұл туралы SunqarNews.com ақпарат агенттігі хабарлады.
Биылғы қаңтарда Джо Байден президенттік қызметінен кетер алдында, Азық-түлік және дәрі-дәрмек басқармасы (FDA) белгілі қызыл бояу №3 рұқсатын кері қайтарып алған болатын. Бұл бояу кейбір азық-түлік пен дәрілерде қолданылады және тоғыз мұнай негізіндегі жасанды бояулардың бірі болып табылады.
Кеннеди әкімшілігі қалған сегіз жасанды бояудың, оның ішінде қызыл бояу №40-тың, алдағы екі жыл ішінде фазалық түрде шығарылатынын жариялайды деп күтілуде.
Қызыл бояу №40 немесе Allura Red — АҚШ пен Канадада кеңінен қолданылатын жасанды азық-түлік бояғыштарының бірі. 1971 жылы FDA бұл бояуды тағамдарда пайдалануға рұқсат еткен. Ол әртүрлі газды сусындардың, жармалардың және басқа да өнімдердің көрінісін жақсарту үшін қолданылады.
FDA, Еуропалық азық-түлік қауіпсіздігі агенттігі және басқа да реттеуші органдар бұл бояуды күнделікті қабылдауға болатын деңгейден аспаған жағдайда қауіпсіз деп есептейді.
Жасанды бояғыштар, мысалы, сары №5 пен №6, көк №1 мен № 2, және жасыл №3 сияқты, азық-түлік өнімдерінде кеңінен қолданылады. Кейбір компаниялар мұндай жасанды бояғыштардан бас тартып, табиғи түс беретін қоспаларға көшу үстінде. Алайда, табиғи бояғыштар синтетикалық аналогтарымен салыстырғанда белгілі бір қиындықтарға тап болуы мүмкін: олар түстерінің шыдамсыздығы, өндірістің қымбаттауы және қоймада сақтаудың қиындығы сияқты мәселелер туғызуы мүмкін.
Синтетикалық азық-түлік бояғыштары — бұл күнделікті тұтынылатын өнімдерде кездесетін қоспалар: пісірілген өнімдерде, кейбір сүт өнімдерінде және белгілі бір жеміс өнімдерінде. Сонымен қатар, олар фармацевтикалық өнімдерге, диеталық қоспаларға, балаларға арналған дәрілерге де қолданылады.
Жасанды бояғыштарға қатысты зерттеулер жүргізілуде, бірақ кейбір деректер олардың денсаулыққа зиян келтіруі мүмкін екенін көрсетеді. Әсіресе балалардағы мінез-құлық проблемалары бұл бояғыштармен байланыстырылуы мүмкін.
2021 жылы Калифорния штатындағы Экологиялық денсаулықты бағалау кеңсесі жүргізген зерттеу нәтижелері бойынша, жасанды бояғыштар гиперактивтілік пен балалардағы нейробиологиялық мәселелермен байланыстырылып, зерттеулер барысында осы бояғыштарды пайдаланған балаларда мінез-құлық бұзылыстары байқалды.
Сарапшылар синтетикалық бояғыштардың қауіптілігіне назар аударуға шақырады, бірақ сонымен қатар олардың кейбір контекстерде қолдану қажеттілігін ескеру керектігін айтады. Тұтастай алғанда, жасанды бояғыштарды қолдану денсаулыққа зиянды болмаса да, белгілі бір жағдайларда табиғи қоспаларды қолдану орынды болады.
